केवलप्रयोगी अव्यय Kevalprayogi Avyay
केवलप्रयोगी अव्यय Kevalprayogi Avyay
मनातील भावना व्यक्त करणाऱ्या उद्गारवाची अविकारी शब्दाला केवलप्रयोगी अव्यय असे म्हणतात.
केवलप्रयोगी अव्ययांचे भावनांवरून प्रकार :
(1) हर्षदर्शक – वा, अहाहा, ओहो, वावा
(2) शोकदर्शक – अरेरे, अगाई, हायहाय, ऊः, हाय, आईग
. (3) आशचर्यदर्शक – अबब, बापरे, अहाहा, अरेच्या, ऑ. ओहो
(4) प्रशंसादर्शक – शाबास, भले, वाहवा, छान, फक्कड, खाशी
(5) संमतिदर्शक – हां, जी, ठीक, अच्छा बराय
(6) विरोधदर्शक – छे, छट, छेछे, च, अंहं
(7) तिरस्कारदर्शक – शीः, धुः, छी, हुइत, छत्
(8) संबोधनदर्शक – अग, अरे, ए, अहो, रे, अगा
(9) मौनदर्शक – गप्, चिप्, चुप्, गुपचिप्
(10) व्यर्थ उद्गारवाचक अव्यये – जे उद्गारवाचक शब्द भावना किंवा अर्थही व्यक्त करीत नाहीत.म्हणजेच वाक्यांत व्यर्थ येत असल्यामुळे त्यांना ‘व्यर्थ उद्गारवाचक अव्यय” असे म्हणतात.
उदा. – म्हणे, बापडा, आपला, बेटे इत्यादी
(1) काल रात्री म्हणे भूकंप झाला.
(2)एवढं बोलूनही तो बापडा गप्प राहीला.
(3) मी आपला शांतराहीलो.
(4) पण काळीज बेटे स्वस्थ राहीना.
पादपूराणार्थक केवलप्रयोगी अव्यये किंवा पालुपदे –
लकब किंवा काही आठवेनासे झाले की काही शब्द उगीचच पुनःपुन्हा येतात. अशा शब्दांना पादपूराणार्थक केवलप्रयोगी अव्यये अथवा पालुपदे म्हणतात. उदा. – बरंका, जळूलं मेलं, आत्ता, कळलं इत्यादी.
