वायू प्रदूषणावर निबंध Essay on Air Pollution in Marathi
Table of Contents
वायू प्रदूषणावर निबंध Essay on Air Pollution in Marathi
पूर्वी आपण जी हवा श्वास घेतो ती शुद्ध आणि ताजी होती. परंतु, वाढत्या औद्योगिकीकरणामुळे आणि वातावरणातील विषारी वायूंच्या उत्सर्जनाने हवा दिवसेंदिवस अधिकाधिक विषारी होत आहे. तसेच, हे वायू अनेक श्वसन आणि इतर आजारांचे कारण आहेत. शिवाय, जीवाश्म इंधन जाळणे, जंगलतोड यासारख्या वेगाने वाढणारे मानवी क्रियाकलाप हे वायू प्रदूषणाचे Air pollution प्रमुख कारण आहे.
हवा कशी प्रदूषित होते?
जीवाश्म इंधन, सरपण आणि इतर गोष्टी ज्या आपण जाळतो त्यामुळे कार्बनचे ऑक्साईड तयार होतो. हा वायू वातावरणात सोडले जातात. परिणामी वातावरणातील कार्बन डायॉक्साईडचे प्रमाण मोठ्या प्रमाणावर वाढलेले आहे. पूर्वी आपण श्वास घेत असलेली हवा सहज फिल्टर करू शकतील अशा मोठ्या संख्येने झाडे होती. परंतु जमिनीची मागणी वाढल्याने लोकांनी झाडे तोडण्यास सुरुवात केली. पृथ्वीवरील सर्वच भागांमध्ये जंगल तोड मोठ्या प्रमाणात झाल्यामुळे कार्बन डाय-ऑक्साइड शोषण होत नाही. याशिवाय झाडे मोठ्या प्रमाणात ऑक्सिजनचे उत्सर्जन करतात तेही कमी झाले आहे. एकंदरीत विचार करता झाडाची फिल्टरिंग क्षमता कमी झाली.
वसुंधरा वाचवा जीवन वाचवा निबंध Essay on save Earth Save Life
शिवाय, गेल्या काही दशकांमध्ये, जीवाश्म इंधन जाळणाऱ्या वाहनांची संख्या झपाट्याने वाढली आहे ज्यामुळे हवेतील प्रदूषकांची संख्या वाढली.
वायू प्रदूषणाची कारणे Causes of Air pollution
वायु प्रदूषणाच्या कारणांमध्ये जीवाश्म इंधन आणि सरपण जाळणे, कारखान्यांमधून निघणारा धूर, ज्वालामुखीचा उद्रेक, जंगलातील आग, बॉम्बस्फोट, लघुग्रह, CFC (क्लोरोफ्लोरोकार्बन), कार्बन ऑक्साईड आणि बरेच काही समाविष्ट आहेत.
याशिवाय, काही इतर वायू प्रदूषक आहेत जसे की औद्योगिक कचरा, शेतीचा कचरा, ऊर्जा प्रकल्प, थर्मल अणु प्रकल्प इ. अशा प्रकारची विविध प्रदूषके हवेत असल्यामुळे प्रदूषणाची पातळी वाढली आहे.
हरितगृह परिणाम Green House Effect
ग्रीनहाऊस इफेक्ट Green House Effect देखील वायू प्रदूषणाचे कारण आहे. कारण वायू प्रदूषण ग्रीनहाऊसमध्ये समाविष्ट असलेला वायू तयार करते. याशिवाय, ते पृथ्वीच्या पृष्ठभागाचे तापमान इतके वाढवते की ध्रुवीय भागातील बर्फ वितळवत आहेत आणि बहुतेक अतिनील किरण पृथ्वीच्या पृष्ठभागावर सहजपणे प्रवेश करत आहेत.
वायू प्रदूषणाचे आरोग्यावर होणारे परिणाम
वायू प्रदूषणामुळे लोकांच्या आरोग्यावर अनेक दुष्परिणाम होतात. हे मानवांमध्ये अनेक त्वचा आणि श्वसन विकारांचे कारण आहे. तसेच, यामुळे हृदयविकार देखील होतो. वायू प्रदूषणामुळे दमा, ब्राँकायटिस आणि इतर अनेक आजार होतात.
प्रदूषण एक गंभीर समस्या निबंध Pradushan Ek Gambhir Samasya
शिवाय, यामुळे फुफ्फुसांचे वृद्धत्व वाढते, फुफ्फुसांचे कार्य कमी होते, श्वसन प्रणालीतील पेशींचे नुकसान होते. अशाप्रकारे वायू प्रदूषणामुळे मानव आणि इतर सजीवांच्या आरोग्यावर अतिशय घातक परिणाम होत आहेत.
वायू प्रदूषण कमी करण्याचे मार्ग
वायू प्रदूषणाची पातळी गंभीर टप्प्यावर पोहोचली असली तरी अजूनही असे काही मार्ग आहेत ज्याद्वारे आपण हवेतील वायू प्रदूषकांची संख्या कमी करू शकतो. ते पुढीलप्रमाणे..
पुनर्वसन- अधिकाधिक झाडे लावून हवेची गुणवत्ता सुधारली जाऊ शकते. कारण ते हवा स्वच्छ आणि फिल्टर करतात. अधिकाधिक झाडे लावण्याचा कार्यक्रम जोरदारपणे राबवला पाहिजे.
उद्योगांसाठी धोरण- वायूंच्या फिल्टरशी संबंधित उद्योगांसाठी कठोर धोरण देशांमध्ये आणले जावे. केवळ कठोर धोरण नव्हे तर त्याची अंमलबजावणीही तितक्याच कठोरपणे केली जावी. त्यामुळे कारखान्यांमधून बाहेर पडणारे विषारी घटक कमी होऊ शकेल.
इको-फ्रेंडली इंधनाचा वापर- आपल्याला एलपीजी (लिक्विफाइड पेट्रोलियम गॅस), सीएनजी (कंप्रेस्ड नॅचरल गॅस), बायो-गॅस आणि इतर पर्यावरणपूरक इंधन यांसारख्या पर्यावरणपूरक इंधनांचा वापर करावा लागेल. त्यामुळे आपण हानिकारक विषारी वायूंचे प्रमाण कमी करू शकतो. याशिवाय विजेवर चालणाऱ्या चारचाकी गाड्यांचा समावेश दैनंदिन जीवनात व्हायला हवा.
सारांश
आपण असे म्हणू शकतो की आपण श्वास घेत असलेली हवा दिवसेंदिवस अधिकाधिक प्रदूषित होत आहे. वायुप्रदूषणात वाढ होण्यात सर्वात मोठा वाटा जीवाश्म इंधनाचा आहे जे नायट्रिक आणि सल्फ्यूरिक ऑक्साईड तयार करतात. परंतु, मानवाने ही समस्या गांभीर्याने घेतली आहे आणि त्यांनी निर्माण केलेल्या समस्येचे उच्चाटन करण्यासाठी ते निष्ठेने काम करत आहेत.
सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, झाडे लावणे, पर्यावरणपूरक इंधनाचा वापर अशा अनेक उपक्रमांना जगभरात प्रोत्साहन दिले जाते. एक सकारात्मक गोष्ट सध्या होत आहे.
मानवी आरोग्याशी संबंधित प्रमुख जोखीम घटक म्हणजे दमा, फुफ्फुसाचा कर्करोग, अल्झायमर, मानसिक गुंतागुंत आणि ऑटिझम. याशिवाय, वायू प्रदूषणाचे माणसाच्या आरोग्यावर इतरही परिणाम होतात. थोडक्यात काय तर वायू प्रदूषण हा पृथ्वीला पडलेला मोठा विषारी विळखा असून मानवाने लक्षपूर्वक गांभीर्याने विचार करून त्यावर मात केली पाहिजे हे निर्विवाद सत्य आहे.
